Lời cảnh báo từ thiên nhiên

Các hiện tượng thời tiết cực đoan, khắc nghiệt ngày càng xảy ra với tần suất cao dần, đang trở thành mối đe dọa thường trực với con người. Trong năm 2021, châu Âu đã phải hứng chịu nhiều hiện tượng thời tiết cực đoan, từ mùa hè nóng bất thường cho đến những vụ cháy rừng và lũ lụt kinh hoàng. 

Cụ thể, châu lục này chứng kiến mùa hè “đổ lửa” với nhiệt độ cao hơn 1oC so với mức nhiệt trung bình trong 30 năm qua. Trong đó, vùng Sicily của Italia phải trải qua ngày nóng nhất trong lịch sử châu lục, với nhiệt độ lên tới 48,8 oC. Nắng nóng trong suốt nhiều tuần tại Địa Trung Hải cũng làm bùng phát các trận cháy rừng nghiêm trọng, thiêu rụi hơn 800.000 ha đất tại Hy Lạp, Thổ Nhĩ Kỳ và Italia.

Giữa lúc dịch Covid-19 càn quét toàn cầu, biến đổi khí hậu và các hiện tượng thời tiết cực đoan như “giọt nước làm tràn ly”, khiến cho tổn thất về kinh tế của các quốc gia càng thêm trầm trọng. Thống kê của Liên hợp quốc cho thấy, thảm họa thiên tai trên thế giới đã “thổi bay” 170 tỷ USD mỗi năm trong suốt 10 năm qua. Khu vực châu Á-Thái Bình Dương bị cho là nơi chịu thiệt hại kinh tế lớn nhất khi tần suất xảy ra thiên tai cao. 

Tại Philippines, hàng triệu người vẫn đang phải chật vật khôi phục lại cuộc sống sau khi bão Rai đổ vào hồi tháng 12/2021, cướp đi sinh mạng của hơn 300 người và làm hàng trăm nghìn người phải rời bỏ nhà cửa đi lánh nạn, gây thiệt hại lên đến khoảng 500 triệu USD.  Liên hợp quốc ước tính, những thảm họa do hạn hán, nhiệt độ cực đoan và lũ lụt có thể đẩy thêm 100 triệu người vào cảnh đói nghèo vào năm 2030.

Trong báo cáo mới đây, Văn phòng Liên hợp quốc về giảm thiểu rủi ro thiên tai (UNDRR) chỉ ra một thực tế rằng, các chính phủ đã đánh giá thấp tác động thật sự của các thảm họa thiên nhiên đối với sinh mạng và sinh kế của con người. 

Cũng theo cơ quan này, một trong những lý do dẫn tới việc gia tăng mạnh các thảm họa trên toàn cầu là do những nhận thức sai lầm của con người về các mối đe dọa từ thiên nhiên. Chính điều này đã kéo theo các quyết định không thật sự phù hợp về chính sách tài chính và phát triển, làm gia tăng rủi ro và đẩy con người vào “vòng luẩn quẩn” của những nguy cơ đến từ thảm họa thiên nhiên.

Phó Tổng Thư ký Liên hợp quốc Amina Mohammed từng khẳng định, con người đang tự đặt mình vào “vòng xoáy của sự hủy diệt” khi phớt lờ các rủi ro từ biến đổi khí hậu. “Mẹ thiên nhiên” đang gửi đến nhân loại những thông điệp khẩn, thông qua đại dịch Covid-19 và cuộc khủng hoảng khí hậu trầm trọng hiện nay. 

Nếu các nước và các chính phủ không đánh giá kịp thời, đúng mức những nguy cơ để có phản ứng phù hợp tính cấp bách của tình trạng khí hậu hiện tại thì chắc chắn hậu quả mà con người phải gánh chịu sẽ ngày càng nghiêm trọng.